Σε λίμνη θα μετατραπεί μέσα σε λίγους μήνες η παραποτάμια περιοχή από τη Μονή Ιλαρίωνα μέχρι τη Δεσκάτη, καθώς ολοκληρώθηκε το ομώνυμο φράγμα και ολοκληρώνεται σύντομα η εγκατάσταση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στο υδροηλεκτρικό έργο.
Το πολύπαθο φράγμα του Ιλαρίωνα και το αντίστοιχο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο της ΔΕΗ, είναι επιτέλους έτοιμο μετά από 21 ολόκληρα χρόνια, αφού πρέπει να σημειωθεί ότι άρχισε το 1991, διακόπηκε η κατασκευή το 1996, για να ξαναρχίσει το καλοκαίρι του 2003.
Βεβαίως, «τέλος καλό όλα καλά», αφού το προσεχές καλοκαίρι, ειδικότερα στα τέλη Ιουνίου με αρχές Ιουλίου, γίνεται η έμφραξη του ποταμού Αλιάκμονα και αρχίζει η πλήρωση του ταμιευτήρα. Η λίμνη θα έχει σχηματιστεί στο σύνολό της με επιφάνεια στην ανώτατη στάθμη πλημμύρας 21,9 τετραγωνικών χιλιομέτρων, τα Χριστούγεννα του 2012. Ωστόσο, ο ακριβής χρόνος που θα χρειαστεί για να γεμίσει η λίμνη θα εξαρτηθεί από το πόσο υγρή θα είναι η χρονιά. Επίσης, η έναρξη πλήρωσης της λίμνης στα τέλη Ιουνίου, προϋποθέτει την ολοκλήρωση της διαδικασίας απαλλοτριώσεων. Ήδη υπήρξαν αρκετές καθυστερήσεις, αλλά οι αρμόδιοι της ΔΕΗ εκτιμούν ότι δεν θα υπάρξουν νέες καθυστερήσεις, αφού εκδόθηκαν οι δικαστικές αποφάσεις, ορίστηκε η τιμή μονάδας των εκτάσεων που θα κατακλυστούν με νερό, οπότε θεωρούν ότι το ερχόμενο καλοκαίρι γίνεται η έμφραξη.
Έλεγχος εξ’ αποστάσεως με οπτική ίνα
Στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο τοποθετούνται τα τελευταία μηχανήματα του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού. Η τοποθέτησή της θα ολοκληρωθεί σύντομα, χωρίς πάντως να επηρεάζει τη διαδικασία πλήρωσης του ταμιευτήρα, η οποία μπορεί να ξεκινήσει. Πρόκειται για ένα σύγχρονο υδροηλεκτρικό έργο, το οποίο μέσω οπτικής ίνας θα ελέγχεται από τον Πολύφυτο. Ως εκ τούτου θα απασχολεί λιγοστό προσωπικό κατά τη λειτουργία του. Βεβαίως πρέπει να σημειωθεί στο «ζενίθ» της κατασκευαστικής περιόδου επί τρία – τέσσερα χρόνια απασχολούσε 520 εργαζόμενους διαφόρων ειδικοτήτων, ενώ σημαντικό αριθμό εργαζομένων απασχολούσε και τα υπόλοιπα δέκα χρόνια κατασκευής.
Το φράγμα του Ιλαρίωνα είναι το έκτο κατά σειρά στον ρου του Αλιάκμονα. Ήδη έχουν κατασκευαστεί τα φράγματα και λειτουργούν τα αντίστοιχα υδροηλεκτρικά έργα Πολυφύτου, Σφηκιάς, Ασωμάτων, Αγίας Βαρβάρας και Μακροχωρίου.
Το κόστος του έργου του ΥΗΣ Ιλαρίωνα, εκτιμάται στα 250 εκ. ευρώ. Είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της περιοχής, αλλά και με πολύ μεγάλη σημασία για τη ΔΕΗ και για το ενεργειακό σύστημα της χώρας, καθώς: θα παράγει φθηνή ενέργεια που θα διασφαλίζει σε περιόδους αιχμής την επάρκεια και την ισορροπία του συστήματος, θα εξασφαλίσει την μελλοντική ύδρευση της Θεσσαλονίκης και την άρδευση των κάμπων των νομών Πέλλας, Ημαθίας κα της βόρειας ζώνης της Κοζάνης, ενώ θα δώσει τη δυνατότητα τουριστικής αξιοποίησης της λίμνης Πολυφύτου, αφού θα σταθεροποιήσει τη στάθμη της.
Η ταυτότητα του έργου
Η λεκάνη απορροής του έργου είναι περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ο συνολικός όγκος της λίμνης που θα δημιουργηθεί ανέρχεται σε 520 εκ. κυβικά μέτρα νερού, ενώ ο ωφέλιμος όγκος είναι 412 εκ. κ.μ. νερού. Η επιφάνεια του ταμιευτήρα στην ανώτατη στάθμη πλημμύρας είναι 21,9 τ.χ.
Ο Υδροηλεκτρικός (ΥΗ) Σταθμός περιλαμβάνει δύο μονάδες με στροβίλους, ισχύος 78,5 μεγαβάτ ο καθένας, δηλαδή η συνολική ισχύς του σταθμού είναι 157 MW. Το εργοστάσιο θα παράγει 410 γιγαβατώρες ετησίως.
Το φράγμα κατασκευάστηκε από αμμοχάλικο ποταμού, έχει αργιλικό αδιαπέραστο πυρήνα, ο όγκος του είναι 8.800.000 κ.μ. με μέγιστο ύψος από την θεμελίωση 130 μέτρα και το μήκος στη στέψη του είναι 540 μ.
Επίσης, το έργο περιλαμβάνει και τις εξής κατασκευές: σήραγγα εκτροπής, δύο σήραγγες εκχειλιστών με θυροφράγματα, σήραγγα εκκενωτή πυθμένα, σήραγγα προσαγωγής, σήραγγες αποστραγγίσεων, φρεάτιο θυροφραγμάτων, οδικές σήραγγες. Εκτός από τον κυρίως σταθμό, προβλέπεται και μικρός ΥΗ σταθμός ισχύος 4,5 MW, στην έξοδο του εκκενωτή πυθμένα, για την εξασφάλιση της οικολογικής παροχής 4,5 κ.μ. νερού ανά δευτερόλεπτο.
Ώθηση στην ανάπτυξη
Το υδροηλεκτρικό έργο του Ιλαρίωνα αποτελεί αναπτυξιακό έργο πολλαπλού σκοπού, καθώς διασφαλίζει τα παρακάτω οφέλη:
-Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας 413GWH το χρόνο.
-Απρόσκοπτη μελλοντική ύδρευση της πόλης της Θεσσαλονίκης από τον ποταμό Αλιάκμονα, καθώς και τις ανάγκες άρδευσης των πεδιάδων Ημαθίας, Πέλλας και Θεσσαλονίκης (περίπου 900.000 στρέμματα), διαθέτοντας σημαντικό όγκο νερού σε ετήσια βάση, δηλαδή σε περιόδους ξηρασίας.
-Αρδεύει την περιοχή της βόρειας ζώνης της λίμνης Πολυφύτου.
-Αποτελεί σημαντική επένδυση με δημιουργία θέσεων εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια κατασκευής του και μόνιμων θέσεων στη συνέχεια για τη λειτουργία του έργου, συμβάλλοντας στην τόνωση της απασχόλησης των νομών Κοζάνης και Γρεβενών.
-Εξασφαλίζει την σταθεροποίηση της στάθμης της λίμνης Πολυφύτου, μέσω εμπλουτισμού των υδροφόρων και δίνει την δυνατότητα τουριστικής αξιοποίησής της.
-Αναβαθμίζει περιβαλλοντικά το Δέλτα του ποταμού Αλιάκμονα με την εξασφάλιση σε ετήσια βάση 140 εκ. κ.μ. νερού στην κοίτη του ποταμού, καθώς και το τοπίο της λίμνης Πολυφύτου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΒΗΤΤΑΣ από το έγκυρο e-ptolemeos.gr
Φράγμα Ιλαρίωνα: Μια λίμνη ...γεννιέται!
